สายช่างมาทางนี้ใครที่อยู่ในแวดวงช่างกันอยู่แล้วคงจะรู้จักและใช้งาน″ประแจแหวน″กันเป็นประจำจนคล่องมือ แต่สำหรับใครที่ยังเป็นมือใหม่ในวงการอาจจะต้องใช้เวลาในการเรียนรู้และเข้าใจ พร้อมกับการเลือกใช้งานอยู่ไม่น้อยเลย และมันก็ไม่ได้มีแค่เครื่องมือช่างเพียงอย่างเดียวด้วย มีเพียบเลยกับเรื่องที่ต้องฝึกฝนและใช้งาน ช่างเป็นวิชาที่จะต้องใช้ทักษะฝีมืออย่างแท้จริง ถึงจะประกอบอาชีพได้ ถ้าเป็นช่างแต่ดันซ่อมอะไรไม่รอด ประแจแหวนก็ยังไม่รู้จักมันก็คงต้องคิดแล้วล่ะว่าเหมาะกับอาชีพสายนี้จริงไหม วันนี้ชวนทุกคนมาเรียนรู้เกี่ยวกับประแจกันที่เรียกว่าเป็นแบบแหวนนั้นคืออะไร มีแบบไหน และใช้งานอย่างไร
ทำความรู้จักประแจแหวนคืออะไร
ประแจแหวน ก็คือประแจชนิดหนึ่ง ที่เป็นเครื่องมือช่างใช้สำหรับการขันน็อตโบลท์ต่าง ๆ ซึ่งผู้ใช้งานจะต้องเลือกใช้งานให้ถูกขนาดกับน็อตที่จะขันเล็กไปใหญ่ไปก็ขันไม่ได้ เราจะต้องรู้ขนาดของน็อตที่จะขันด้วยนั่นเอง ส่วนตัวประแจนั้นช่างแต่ละคนก็เลือกเองได้เลยว่าจำเป็นต้องใช้งานแบบไหนบ้าง ค่อยซื้อมาไว้ใช้หรือจะเลือกแบบเป็นชุดมีครบทุกแบบ ในตอนที่ใช้งานขันนั้นจังหวะจะต้องแรงพอดี และประคองดี ๆ เพื่อไม่ให้ประแจหลุดออกมาจากน็อต และใช้แค่แรงมือเราก็พอแล้วไม่ต้องเอาค้อนหรืออะไรมาตอกประแจแหวนอีกเพราะอาจจะส่งผลให้เสียหายและอันตรายได้ ฉะนั้นควรใช้อย่างถูกวิธีและระมัดระวังเสมอ
ประแจแหวนเหมือนกับประแจปากตายหรือไม่
จะเรียกว่าเหมือนคงไม่ได้เพราะแค่ชื่อก็ต่างกันแล้ว แต่อาจจะคล้ายบ้างในการใช้งาน สำหรับประแจแหวนนั้นจะจับหัวน็อตได้ 6 จุดด้วยกัน ในส่วนของประแจปากตายนะทำได้เพียงด้านข้างเท่านั้นเอง ลักษณะก็จะเป็นประแจเหมือนกัน แต่ลักษณะตรงหัวที่จะใช้ขันนั้นแตกต่างกัน สรุปคือไม่เหมือนกันนะ แต่น็อตบางตัวก็สามารถใช้ได้ทั้งประแจปากตายและประแจแหวนเลย อยู่ที่ว่าเรามีเครื่องมือแบบไหนในการใช้งานในครั้งนั้น ๆ ด้วย เพราะว่าประแจไม่ใช่แค่ช่างเท่านั้นที่จะมีได้ คนทั่วไปก็มีติดบ้านเอาไว้ใช้งานขันโน่นซ่อมนี่เองได้เหมือนกัน
ประแจแหวนมีอะไรบ้าง สายช่างต้องรู้เอาไว้
การจะเลือกประแจแหวนมาใช้นั้นจะต้องดูทั้งด้ามจับ มุมของตัวประแจว่าจะเอามาขันสิ่งที่เราต้องการได้ไหม ซึ่งจะมีทั้งแบบคอเอียงและหัวงอ เพราะเวลาจะขันอะไรนั้นเราจะต้องกะด้านมุม จุด ขนาด ด้วย มาดูกันหน่อยว่ามีแบบไหนให้เลือกบ้าง
- ประแจแหวนแบบด้ามยาว ซึ่งจะเป็นประแจที่มีคอมุมที่ 45 x 6 องศา ตัวคอโค้งของประแจนั้นจะทำมุมกับด้ามประแจด้วย เป็นประแจของ KTC เวลาที่ขันน็อตนั้นจะต้องใช้แรงสักหน่อยจะทำให้ขันโบลท์ได้แน่นมากขึ้น นำไปใช้งานได้ง่าย แม้จะเป็นการขันในจุดที่แคบก็ใช้งานได้ดี
- ประแจแหวนด้ามสั้น สำหรับตัวนี้ก็จะเป็นขนาด 45 x 6 องศาเหมือนกันกับอันข้างบน แต่ว่าต่างตรงที่ด้ามจะสั้นกว่า ซึ่งจะเอาไว้ใช้งานตรงจุดที่ประแจแหวนแบบด้ามยาวเข้าไปไม่ถึง เป็นประแจที่ไม่ต้องใช้แรงในการขันเยอะ ใช้งานง่าย สะดวก โดยเฉพาะน็อตที่มีขนาดเล็กจะเหมาะมาก
- ประแจแหวน 45 องศา สำหรับประแจตัวนี้ก็ตามชื่อเลย ซึ่งลักษณะก็จะเป็นคอที่โค้งทำมุมกับตัวด้ามของประแจ สำหรับรุ่นนี้ก็จะเป็นตามแบบมาตรฐานเลย
- ประแจแหวนตรงด้ามยาว ตามชื่อเลยเหมือนกัน ต่างกับคอโค้งก็ตรงที่เป็นแบบตรงนั่นเอง แบบนี้ก็เหมาะจะใช้งานกับพื้นที่แคบ ๆ เหมือนกัน แบบที่มันไม่งอไปไหนก็ไม่ต้องกังวลว่าจะติดอะไร แบบนี้ก็เป็นมาตรฐานเช่นกัน
- ประแจแหวนตรงแบบด้ามสั้น แน่นอนว่าประเภทนี้ก็เหมาะที่จะใช้ขันที่พื้นที่แคบ ๆ ด้วย ถ้าจะถามว่ามันจะต่างกับด้ามสั้นคอโค้งหรือเอียงยังไง ก็คงตอบแบบง่าย ๆ เช่นกันคือ มันตรง เท่านั้นเอง
- ประแจแหวนแบบยาวพิเศษ สำหรับประเภทนี้จะใช้สำหรับการขันอะไรที่จะต้องออกแรงเยอะหน่อย เหมาะกับงานขันในพื้นที่ทั้งแคบและลึก แบบนี้จะด้ามยาวเป็นพิเศษเลย
- ประแจแหวนผ่า เป็นเครื่องมือช่างที่เหมาะสำหรับการใช้ขันท่อเบรกรถ การจับแป๊บเบรก เป็นต้น บางทีก็จะเรียกง่าย ๆ ว่าประแจขันน็อตที่เราคุ้นเคยกันดี ซึ่งตรงหัวประแจจะมีการผ่าปากนั่นเอง
- ประแจแหวนฟรีที่คอประแจพับได้ แปลกสักหน่อยแต่ก็มีแบบนี้ใช้จริง ๆ ดูทันสมัยไม่น้อยเลย เป็นประแจที่มีกลไกขันฟรี ขันต่อเนื่องได้ง่าย ๆ แบบที่เราไม่ต้องคอยยกเลย ถ้าเหมือนประแจอื่น ๆ ตอนที่ขันนั้นจะต้องยกเพื่อขันใหม่เสมอ
- ประแจแหวนฟรี ก็เป็นประแจที่ใช้กันเยอะเช่นกัน ซึ่งประแจแบบนี้จะเป็นวงล้อ 2 ด้าน ซึ่งจะมีด้ามตรงเรียบแบน เราสามารถปรับได้ว่าจะปรับไปในทิศทางไหน สำหรับใครที่กำลังอยากจะหาประแจแหวนเอาไว้ใช้ก็อย่าลืมเก็บประแจแหวนฟรีไว้สักตัวด้วย
สำหรับประเภทของประแจแหวนแบบต่าง ๆ ก็ประมาณนี้เลย ใครที่สนใจด้านเครื่องมือช่างและจะทำอาชีพทางนี้จะต้องรู้จักทุกแบบของประแจ แต่ถามว่าจำเป็นไหมที่จะต้องมีทุกแบบไว้ในบ้านก็คงไม่ เว้นแต่คุณจะเปิดร้านซ่อม มีประแจแหวนทุกแบบเอาไว้ก็จะทำให้ซ่อมและขันได้ทุกอย่างตามต้องการ
วิธีในการใช้ประแจแหวนอย่างถูกต้อง
สำหรับการใช้งานประแจนั้นก็ไม่มีอะไรยุ่งยากเลย หลักการง่าย ๆ แค่ขัน เพียงแต่เราจะต้องรู้ก่อนว่าน็อตหรือโบลท์ตัวที่จะขันนั้นอยู่ตรงไหน เข้าถึงยากง่าย ขนาดเท่าไหร่ พอเราทราบข้อมูลเหล่านี้แล้วเราจะเลือกประแจแหวนมาใช้ได้ถูก ทำให้งานนั้นทำได้สำเร็จอย่างง่ายดาย ซึ่งไม่ใช่เราจะนั่งเทียนเดาเอา วิธีคือน็อตแต่ละตัวจะมีขนาดบอกอยู่ ถ้าคนละขนาดก็จะขันไม่ได้ พอเอาประแจมาจับแล้วก็หมุนได้เลย โดยใช้แรงให้เหมาะ อย่าลืมใช้อย่างระมัดระวังกันด้วยนะ
ประโยชน์ของประแจแหวนคืออะไร
การใช้ประโยชน์ก็ตามหน้าที่เลย ส่วนใหญ่ประแจก็ใช้ขันนั่นเอง ลองมาเรียงเป็นข้อ ๆ สักหน่อยว่าจะขันอะไรแบบไหนได้บ้างดังนี้
- ใช้ในการจับยึดชิ้นงาน
- ใช้สำหรับการขันน็อต โบลท์ ต่าง ๆ
- ใช้ขันสกรู
- ใช้ได้ทั้งขันเข้าและขันคลาย
- ใช้ขันท่อบางชนิด
อย่างที่เห็นเลยประแจแหวนนั้นงานหลักคือการขัน ไม่ว่าจะเป็นการขันอะไรก็ตาม มันจะมีประแจที่เหมาะกับงานนั้น ๆ อยู่ หากคุณเป็นช่างจะต้องเลือกจับประแจมาใช้งานถูกตัวอย่างแน่นอน
ประแจมีอะไรบ้างนอกจากประแจแหวน
ไหน ๆ เราก็ว่าด้วยเรื่องของประแจกันแล้ว ก็เพิ่มเติมเข้ามาอีกนิดนอกจากข้อมูลของประแจแหวน เผื่อเป็นข้อมูลให้หลาย ๆ ท่านนำไปใช้ประโยชน์ ซึ่งประแจนั้นก็จะมีดังนี้
- ประแจปากตาย จะมี 2 ด้าน เป็นรูปตัว U ซึ่งก็จะมีหลายแบบ หลายขนาดเหมือนกัน เลือกใช้ตามเหมาะสมได้เลย
- ประแจค้อน ตัวนี้จะหนัก ๆ หน่อย ปลายบล็อกจะเป็นค้อนได้ด้วย
- ประแจเลื่อน แบบนี้จะปรับได้ บางคนก็เรียกว่าประแจวงเดือน และหนักเอาการเลยทีเดียว
- ประแจหกเหลี่ยม มีหลายขนาดมาก ๆ เลย จะใช้ขันสิ่งที่จะไม่ต้องจับแต่จะยึดแทน
- ประแจแหวนฟรี เป็นประแจที่เป็นวงล้อที่ทำให้ขันแบบปรับทิศทางได้สะดวก
- ประแจบล็อก หรือบางคนก็จะเรียกว่าเป็นประแจกระบอก ก็ได้เหมือนกัน จะเป็นเบ้า ๆ 6 เหลี่ยม
ยกตัวอย่างประแจประเภทต่าง ๆ เท่านี้ก่อน หากกล่าวมาทั้งหมดก็คงจะยาวไม่เบาเลย หากจะย่อยออกไปเรื่อยเกี่ยวกับประแจคงไม่จบกันง่าย ๆ เอาเป็นว่ามีเยอะมาก ช่างแต่ละคนสามารถเลือกมีเลือกหาตามความสะดวกและต้องการใช้ได้เลย
บทสรุป
ประแจแหวนก็คือหนึ่งในเครื่องมือช่างที่จำเป็น สำหรับสายช่างยังไงก็ต้องมี ส่วนจะเลือกใช้เป็นประแจแหวนแบบไหน ด้ามสั้น ด้ามยาว คอโค้ง หรือแบบตรง ฯลฯ ก็อยู่ที่ว่าจะใช้สำหรับการขันอะไร สรุปแล้วก็คือเป็นประแจที่ใช้ขัน ซึ่งจะใช้ขันคลาย ขันเข้าได้หมดเลย ส่วนราคานั้นก็ขึ้นอยู่กับแต่ละแบรนด์ ขนาด และตัววัสดุด้วย สิ่งสำคัญเลยคือการได้ประแจที่มีคุณภาพและได้มาตรฐาน อย่ามองแค่ราคาเพียงอย่างเดียวแต่คุณภาพต้องได้ เพราะมันจะทำให้เราใช้งานได้นาน ๆ และปลอดภัยด้วย✪ล้อรถเข็นUSA™