เวลาที่ประกอบอะไรบางอย่างเข้ากันเรามักจะถามหา“น็อต”จริงไหม เพราะเป็นตัวที่ทำหน้าที่ในการยึดเข้ากันตามแบบ ไม่ว่าจะเป็นการสร้างเฟอร์นิเจอร์ ของใช้อื่น ๆ ก็จำเป็นต้องใช้ สะดวกเวลาทำงานอย่างมาก แต่หลายคนก็ยังคงสงสัยและงงระหว่างสกรูกับน็อตตัวผู้ (Bolt) ว่ามันต่างกันไหม ดูผ่าน ๆ มันก็เหมือนกันมากแทบจะแยกไม่ออกเลย ซึ่งในความเป็นจริงของ 2 อย่างนี้ มันต่างกัน เพราะถ้าเหมือนกันก็คงไม่เรียกคนละชื่อ บทความนี้ชวนทุกคนมาทำความเข้าใจเรื่องนี้เพิ่มเติม โดยเฉพาะใครที่อยู่สายงานช่างที่จะต้องมีการใช้งานทั้งสองอย่างนี้จำเป็นจะต้องรู้อย่างมาก มาติดตามพร้อมกันเลย
ทำความเข้าใจน็อตคืออะไร
ก่อนอื่นเลยจะต้องจำให้ได้ว่าน็อตนั้นมี 2 แบบ คือเป็นตัวผู้กับตัวเมีย ให้เข้าใจง่าย ๆ เวลาใช้งานนั้นทั้งสองตัวนี้จะช่วยกันเพื่อจะยึดกับวัสดุที่เราประกอบเข้ากันนั่นเอง ถ้าไม่มีตัวน็อตตัวเมีย (Nut) ด้วยจะทำให้งานไม่เรียบร้อยและเสี่ยงที่จุดที่ประกอบนั้นจะหลุดและพังได้ง่าย ๆ การทำงานนั้นไม่ยากเลยจะใช้กับรูที่มีการเจาะเอาไว้เรียบร้อยแล้ว ให้หมุนน็อตตัวผู้เข้าไปในรูเจาะนั้นก่อน มันจะทะลุวัสดุไปทางด้านหลังแล้วมีน็อตตัวเมียคอยรับและล็อคไว้เพื่อให้แน่นมากขึ้น
ลักษณะของน็อตถ้าเป็นตัวผู้ก็จะเป็นเกลียว ๆ หัวมีหลายแบบแต่ว่าปลายจะไม่แหลมอาจจะเป็นแบบหลายมนหรือตัด ตามแต่แบบ ส่วนตัวเมียที่คอยรับนั้นจะเหลี่ยม ๆ มีเกลียวตรงกลางที่มีความกลมเพื่อจะเข้ากับตัวผู้ที่เจาะทะลุวัสดุมานั่นเอง ที่เรียกกันอีกแบบของตัวเมียคือแบบแหวนเพราะว่ามีรูตรงกลางลักษณะเหมือนวงแหวนเลย
ความแตกต่างระหว่างสกรูกับน็อต คืออะไร
- ส่วนใหญ่จะสับสนระหว่างน็อตตัวผู้กับสกรูกันเพราะหน้าตาคล้ายกันเลย มองเร็ว ๆ แทบแยกยากมาก แต่ว่าในภาษาอังกฤษน็อตตัวผู้จะเรียกว่า Bole ส่วน สกรูก็คือ Screw แบบนี้จะทำให้แยกง่ายขึ้นนิดหน่อยแล้ว
- สกรูจะใช้ในการหมุนไขแน่นอนว่า ใช้งานในการยึดวัสดุเหมือนกันแต่ไม่ต้องพึ่งน็อตตัวเมียมาช่วย อย่าง การยึดหลังคาเข้ากับไม้หรือเหล็ก เป็นต้น
- ส่วนน็อตตัวผู้จริง ๆ หรือที่เรียกว่า Bolt นั้น จะใช้ยึดวัสดุเหลือสกรูก็จริง แต่จะต้องพึ่ง Nut ที่เป็นแหวนด้วย
- ความแตกต่างอีกอย่างคือสังเกตที่ปลาย เพราะว่าหัวนั้นมีความหลากหลายพอ ๆ กันเลย เกลียวก็มีเหมือนกันอีก แต่ปลายไม่เหมือนแน่นอน ถ้าเป็นสกรูปลายจะแหลมเท่านั้นเอง เพราะมันต้องทั้งเจาะและยึดเอง ส่วนน็อตง่ายกว่านั้นมีการเจาะรูไว้แล้วนั่นเอง
หวังว่าความแตกต่างที่แยกออกมาเป็นข้อ ๆ แบบนี้ จะทำให้หลายคนยากความต่างออกบ้างแล้ว ไม่เรียกทั้งหมดรวมกันว่าสกรูหรือน็อตแน่นอน สายงานช่างอาชีพจำเป็นอย่างมากที่จะต้องรู้ เวลาเลือกใช้งานจะได้เลือกวัสดุที่นำมาใช้ได้ถูกประเภท เพราะถ้าเราทำหลังคาบ้านจะยึดหลังคาเราจะมามัวมาใช้น็อตทั้งตัวผู้ตัวเมียเข้ากันอยู่แบบนั้น กว่าจะเสร็จทั้งหลังสิ้นเปลืองงบโดยใช่เหตุมากเลย
9 ประเภทน็อตตัวผู้ที่ช่างจำเป็นจะต้องรู้
อย่างที่ทราบกันว่าน็อตแบบตัวผู้นั้นจะมีหลายแบบ หัวต่างกัน มีเกลียว ลองมาแยกประเภทย่อยออกมาอีกหน่อย เพื่อใครอยากจะรู้ว่าแต่ละแบบนั้นเรียกว่าอะไรบ้างดังนี้
- น็อตหัวกลม คอเหลี่ยม หรือ Carriage Bole ชัดเจนเลยกลมที่คอแต่ไม่ใช่ที่คอเพราะว่าคอจะเหลี่ยม มองผ่าน ๆ ก็เหมือนโดมยังไงอย่างงั้นเลย เกลียวจะอยู่ด้านล่าง ประเภทนี้จะนิยมใช้ในการยึดพวกบานพับต่าง ๆ รวมถึงตัวที่ต้องใช้ล็อคอื่น ๆ ด้วย
- น็อตหัว 6 เหลี่ยม หรือ Hex Bolt เป็นรุ่นที่ได้รับความนิยมเยอะ ชัด ๆ เลยคือหัวจะเป็น 6 เหลี่ยมชัดเจนเลย ทำให้เวลาใช้งานจะยึดวัสดุเข้ากันได้ดี
- น็อตหัวเหลี่ยมแบบติดแหวนด้วยหรือแบบ Flange Bolt สังเกตแบบนี้ง่าย ๆ คือจะมีแหวนติดอยู่กับน็อตตัวนั้นด้วย เป็นเหมือนตัวช่วยในการกระจายน้ำหนัก เวลาใช้งานจะทำให้เสียหายน้อย ยึดได้แน่นมากขึ้น
- น็อตแบบสตัส Studs หรือ Double end Bolt แต่ว่ารุ่นนี้จะไม่มีหัวนะ มีแต่แกนกับเกลียวเลยทั้ง 2 ด้าน เอาไว้เจาะยึด ทั้ง 2 ฝั่ง ก็จะมีตัวเมียคอยรับไว้
- น็อตมีบ่า หรือ Shoulder Bolt จะเป็นแบบแกนที่มีเกลียวที่ปลายขนาดเล็ก จะใช้ยึดกับงานที่อยากให้มันหมุนได้ สังเกตว่าของบางอย่างแม้ว่าจะขันด้วยน็อตก็จริงแต่มันก็ยังคงหมุนได้เหมือนเดิม หมุนไปหมุนมา หมุนขึ้นหมุนลง นั่นเป็นเพราะว่าเลือกใช้แบบมีบ่านั่นเอง ทำให้งานออกมาสามารถหมุนได้ตามที่ต้องการเลย
- น็อตพุ๊กเหล็กหรือ Anchor Bolt ตัวนี้จะมีความแข็งแรงเป็นพิเศษ มักจะนำไปใช้ในการยึดโครงสร้างต่าง ๆ ใช้งานได้ทั้งที่เป็นโลหะ เหล็ก ไม้ คอนกรีต เป็นต้น
- น็อตอายโบลต์ หรือ Eye Bolt ตัวนี้จะมีห่วงด้านบน ใช้ในการยึดวัสดุที่จะต้องมีการรับน้ำหนักเยอะ ๆ
- น็อตยูโบลต์ หรือ U Bolt จะเป็นน็อตที่มีความงอเหมือนตัวยูในภาษาอังกฤษเลย ทั้ง 2 ด้านเป็นเกลียวทั้งหมด ใช้ยึดเพื่อแขวน จับ หนีบ นั่นเอง
- น็อตเจโบลต์ J Bolt ตามชื่อเช่นกันคือลักษณะจะคล้ายกับตัว J ในภาษาอังกฤษเลย แต่ว่าไม่มีเกลียว ส่วนใหญ่จะใช้ยึดพวกโครงสร้างอาคารใหญ่ ๆ เวลาจะสร้างโกดัง สร้างบ้าน สร้างตึก หรืออะไรก็ตามที่มีความใหญ่มาก ๆ จะใช้เป็นแบบนี้ในการยึด
หากสังเกตดี ๆ สิ่งต่าง ๆ รอบตัวเราล้วนมีน็อต อยู่ไม่ประเภทใดก็ประเภทหนึ่งแน่ ๆ เพราะว่าเป็นตัวทำหน้าที่ยึดให้แน่น ยึดเพื่อจะให้สิ่งนั้น ๆ ออกมาเป็นรูปร่างใช้งานได้ แม้กระทั่งบ้านที่เราอยู่ เฟอร์นิเจอร์ของใช้ต่าง ๆ ก็ล้วนต้องผ่านการประกอบชิ้นงานให้เข้ากันทั้งนั้น
น็อตตัวเมียมีความจำเป็นจะต้องใช้หรือไม่
สำหรับการใช้สกรูมันอาจไม่จำเป็นเลย แต่ถ้าหากใช้น็อตตัวผู้มันจะเป็นอะไนที่จำเป็นอย่างมาก เพราะว่ามันเหมือนส่วนหนึ่งของกันและกันเลย มันขาดไม่ได้ เพราะว่าตัวเมียมีหน้าที่ในการยึดให้แน่นมากขึ้น ฉะนั้นแล้วก็เรียกว่าจำเป็นอย่างมาก หากใครจะยึดชิ้นงานอะไรสักอย่างโดยใช้น็อตแบบ Bolt หรือตัวผู้ ก็อย่าลืมซื้อแบบตัวเมียมากด้วย มิเช่นนั้นงานชิ้นนั้นออกมาแปลก ๆ แน่นอน สำหรับใครที่ยังงงว่า ตกลงตัวผู้กับสกรูมันอันเดียวกันไหม หรือว่ามันคนละอย่างกัน แนะนำว่ากลับขึ้นไปอ่านหัวข้อข้างบนอีกครั้ง เพื่อความเข้าใจที่มากขึ้น แต่สรุปย้ำอีกครั้งตรงนี้ว่าทั้งสองอย่างนั้นมันต่างกันอย่างแน่นอน
ประโยชน์ของการใช้น็อต คืออะไร
ตามชื่อเลยน็อตก็คือน็อตมีหน้าที่ในการยึดสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นชิ้นงานขนาดเล็กหรือใหญ่ก็ตาม แต่ว่ามันยังมีแยกประเภทกันไปตามการใช้งานด้วย ประโยชน์หลัก ๆ ของสิ่งนี้ก็คือเอาไว้ยึดระหว่างวัสดุหนึ่งอย่างให้เข้ากันนั่นเอง ส่วนจะยึดแบบไหนก็ตามแต่สะดวกของช่างแต่ละคนเลย ส่วนมากคนที่อยู่ในงานสายช่างจะต้องรู้เรื่องเหล่านี้ รู้ถึงประเภทของน็อตด้วย เพราะว่าบางคนยังเข้าใจว่าระหว่างน็อตกับสกรูเป็นอันเดียวกันอยู่เลย แบบนั้นมันอาจจะดูไม่ค่อยมืออาชีพเท่าไหร่ เพราะมันอาจจะส่งผลให้การเลือกนำไปใช้งานนั้นผิดด้วยก็ได้เหมือนกัน
บทสรุป
มาถึงตรงนี้แล้ว น่าจะพอทำให้หลายคนเข้าใจถึงความแตกต่างกันระหว่างน็อตกับสกรูได้ดีพอสมควรเลย หากคุณอยู่ในสายงานช่างแต่ว่ายังแยกเรื่องนี้ไม่ออก มันก็อาจจะต้องหาความรู้เพิ่มเติมกันหน่อย ในอนาคตมันอาจจะส่งผลเสียได้หากคุณนำสกรูไปแทนน็อต เพราะว่าสกรูมันไม่ต้องมีน็อตตัวเมียเลย ส่วนมากเอาไว้ใช้ยึดตอนมุงหลังคา แต่ว่าน็อตมันเอาไว้ใช้หลากหลายมาก ๆ แถมยังมีหลายแบบให้เลือกตามการใช้งานอีกด้วย สรุปกันสั้น ๆ คือมันแตกต่างกันแน่นอน เหมือนแค่รูปลักษณ์ภายนอกบางส่วนเท่านั้นเอง ใครจะเลือกอะไรไปใช้งานควรทำความเข้าใจให้ดีเพื่อประโยชน์ต่องานของคุณเอง ✪ล้อรถเข็นUSA™