คนที่ทำงานสายช่างอาจจะคุ้นเคยกับลูกบล็อกเป็นอย่างดีเพราะ เพราะเป็นหนึ่งในอุปกรณ์เครื่องมือช่างจำเป็นมาก ๆ เรียกว่าขาดไม่ได้เลย เวลาจะขัน จะหมุนสกรูหรือน็อตต่าง ๆ จะต้องได้ใช้อย่างแน่นอน แต่ในมุมของคนทั่วไปน้อยคนนักจะรู้จักว่ามันมีสิ่งที่เรียกลูกบล็อกด้วย และยังมีหลายประเภท หลากการใช้งาน สำหรับบทความนี้จะชวนทุกคนมาทำความรู้จักให้มากขึ้นว่ามันคืออะไร การใช้งานเป็นแบบไหนแล้วมีแบบไหนบ้าง เพื่อเวลาที่นำไปใช้งานจะได้ถูกต้อง มาติดตามพร้อมกันด้านล่างนี้ได้เลย
ทำความรู้จักลูกบล็อกคืออะไร
มาหาคำตอบกันเลย ลูกบล็อก ก็หน้าตาเหมือนประแจดี ๆ นี่เอง จะนับว่าเป็นอีกแบบหนึ่งของประแจก็ได้ สำหรับการใช้งานนั้น หลัก ๆ แล้วเวลาทำงานช่างซ่อมสิ่งต่าง ๆ จะต้องใช้ โดยเฉพาะอะไรที่มีการขับน็อต สกรู โบล์ท เป็นต้น ตามอู่ซ่อมต่าง ๆ จะมีลูกบล็อกหลากหลายแบบเอาไว้ใช้งาน รวมถึงบางบ้านที่ชอบทำงานช่าง ชอบการซ่อมอะไรด้วยตนเองก็จะมีไว้ใช้เหมือนกัน วัสดุนั้นส่วนใหญ่จะเห็นเป็น Chrome Vanadium กับ Chrome Molybdenum รูของลูกบล็อกจะมีหลายขนาดเล็ก กลาง ใหญ่ ต่างกันไป เลือกใช้ให้เหมาะกับการใช้งานของคุณได้เลย
ในลูกบล็อก 1 อันมีส่วนประกอบเป็นแบบไหนบ้างสงสัยกันไหม ? หากมองผ่าน ๆ จะว่าน็อต จะว่าประแจก็คล้ายไปหมดเลย ซึ่งจะมีส่วนที่เป็นสำหรับการสวมหัวน็อต 1 ด้าน เวลาจะขันเข้าหรือออกก็ได้ ต่อไปเป็นความเหลี่ยมก็หลายเหลี่ยมสุด ๆ แต่ไม่น่ากลัวเหมือนเหลี่ยมมนุษย์นะ จะมีตั้งแต่ลูกบล็อกแบบ 4 เหลี่ยมบ้าง 6 เหลี่ยมบ้าง หรือ 12 เหลี่ยมบ้าง ยังไม่จบเท่านี้ยังมีที่เป็นแบบท็อคด้วยคือจะมีอีกด้านที่เป็นที่สำหรับใส่ด้ามจับ หรือ RATCHET END แต่มันก็จะเป็นเหลี่ยมเหมือนกันแต่มีรูด้วย ช่างบางคนก็เรียกรูนี้ว่า ขนาดรู ขนาดหัวขับ ขนาดรูเสียบด้าม ขนาดรูแกน เป็นต้น จะเรียกยังไงมันก็คือรูที่เอาไว้ใส่ด้ามของลูกบล็อกนั่นเอง ส่วนถ้าแบบสากลหน่อยจะเรียกว่า Square Drive มีตัวย่อเป็น DR. or SD. เป็นต้น
ประเภทของลูกบล็อกมีแบบไหนบ้าง
ยอะเท่าไหร่หลัก ๆ แล้วก็จะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ สำหรับสายช่างมีความจำเป็นอย่างมากที่จะต้องเข้าใจและรู้จักและใช้งานลูกบล็อกเป็น เอาล่ะมาดูกันว่าแต่ละแบบเป็นอย่างไรดังนี้
- ประเภทลูกบล็อกแบบ Hand Socket ตัวนี้จะทำมาจากที่เป็น Chrome Vanadium (CR-V) เป็นเหล็กกล้านั่นเอง ส่วนโครเมี่ยมนั้นก็เป็นส่วนผสมรวมถึงวานาเดียมด้วย จะทำให้ได้วัสดุที่มีความแข็งแรง ความเหนียวมากขึ้น ทำให้ได้เป็นลูกบล็อกที่สามารถใช้งานได้จริง ๆ เอาไปทำงานที่จะต้องใช้แรงเยอะ ๆ ได้ อย่างเวลาจะขันอะไรสักอย่าง ก็จะต้องใช้แรงช่วยจะทำให้ขันเข้า ขันออกได้ดี
- ประเภทลูกบล็อกลม Impact Socket ตัวนี้จะทำมาจากวัสดุที่เป็น Chrome Molybdenum (CR-Mo) ก็เป็นเหลกเหมือนกัน จะเป็นประเภท CR – V ส่วนผสมก็จะเป็นโมลิปดินัมที่จะทำให้ตัวชิ้นงานนั้นเหนียว ทน แข็งแรง และประเภทนี้จะเป็นลูกบล็อกที่สามารถทนต่อแรงดึงได้แบบแรก ซึ่งตัวนี้จะใช้งานที่เกี่ยวกับพวกบล็อกกลม บล็อกไฟฟ้า เครื่องยิงลม เป็นต้น มันถึกทนต่อแรงกระแทกได้เยี่ยมเลย วิธีจะรู้ได้ง่าย ๆ ว่าประเภทนี้ต่างจากแบบแรกเลยคือสี จะเป็นลูกบล็อกสีดำ
สำหรับคนที่หาซื้อลูกบล็อกมาใช้งาน ก็ต้องรู้ก่อนว่าเป็นการใช้งานแบบไหน จะต้องหาลูกบล็อกที่เหมาะจริง ๆ เพราะถ้าซื้อมาผิดประเภทก็จะเสียทั้งเวลาและเสียทั้งเงินอีกด้วย แต่ถ้าใครสะดวกจะมีทั้ง 2 แบบก็ได้ อยู่ที่งบประมาณและความต้องการของแต่ละคนได้เลย
เลือกลูกบล็อกอย่างไรให้เหมาะแก่การใช้งาน
อย่างที่ทราบกันแล้วว่าลูกบล็อกแต่ละแบบนั้นเหมาะกับการใช้งานในแบบที่ต่างกันออกไป มีหลายปัจจัยร่วมด้วยนอกจากประเภทแล้วยังต้องดูขนาด ดูจำนวนเหลี่ยม ขนาดรู การรับแรง เป็นต้น สำหรับใครที่อยากจะเลือกได้ถูกลองพิจารณาจากสิ่งเหล่านี้ดูจะทำให้เลือกมาใช้งานได้ตรงโจทย์มากขึ้น
- ดูขนาดของหัวขับก่อนว่าเราจะใช้แบบไหน ขนาดเท่าไหร่ ลูกบล็อกเองก็มีช่องที่จะใส่หัวขับหลายขนาดเหมือนกัน หัวขับคือสิ่งที่เราจะเอามาต่อกับด้ามและลูกบล็อก มองง่าย ๆ คือ ด้านไหนจะใช้ในการขันออก ขันเข้า ด้านนั้นจะต้องเสียบหัวขับเข้าไปนั่นเอง หน้าตาจะคล้ายไขควงสักหน่อย หน้าที่คือสำหรับขันสกรู ขันน็อตต่าง ๆ ซึ่งเราต้องหาหัวขับที่ขนาดพอดีกันด้วยนะ ถึงจะเสียบเข้ากันได้พร้อมใช้งานต่อไป
เวลาที่เราจะเลือกหัวขับก็ไม่ต้องกังวลมาก ปกติก็จะกำหนดตามมาตรฐาน ISO & JIS มันจึงมาขนาดเท่า ๆ กันเลย ส่วนคุณภาพนั้นก็อยู่ที่แต่ละแบรนด์จะทำออกมาเลย มีปัจจัยหลายอย่างประกอบ เช่น ราคา การใช้ลูกบล็อกกับหัวขับที่ต่างแบรนด์กัน มันก็ได้แต่บางครั้งอาจไม่พอดีเท่าไหร่ เพื่อตัดปัญหานี้ออกคือให้ใช้ยี่ห้อเดียวกันให้หมดเลย
- ดูรูปทรง ขนาด ของสกรู น็อต ที่จะเราขัน มีเยอะแยะเลย บ้างก็แฉก บ้างก็เหลี่ยม ก่อนจะเอาลูกบล็อกมาใช้งานขัน ก็ต้องรู้ก่อนว่าจะต้องเอาขนาดไหนมาใช้ถึงจะเข้ากันได้ ซึ่งลองดูแบบของลูกบล็อกที่จะนำไปใช้งานได้ตามนี้
- แบบที่เป็นเดือยโผล่ออกมา จะโผล่มาเป็นหัวไขควงแฉกเลย
- แบบที่เป็นลูกบล็อกเดือยแบบนี้จะโผล่ออกมาเป็นหัวไขควงปากแบน
- แบบที่มีเดือยโผล่หัวไขควงที่เป็น 6 เหลี่ยม
- แบบที่เป็นลูกบล็อก 6 เหลี่ยมเลย
สิ่งหนึ่งที่หลายคนอาจจะต้องรู้คือลูกบล็อกสำหรับการใช้กับน็อตแบบ 6 เหลี่ยม กับ โบลท์ มันจะเอามาใช้งานได้กับทั้งคู่เลย ซึ่งจะใช้ได้เหมือน ๆ กับประแจเลย ใช้กับสกรูก็ได้ด้วย มันจะใช้งานได้สะดวกและแน่นมากกว่าด้วย ช่างหลายคนจึงต้องมีลูกบล็อกเอาไว้ใช้งานเพราะเป็นเครื่องมือจำเป็นเลย ไม่ว่าจะซ่อมอะไรไม่อย่างใดอย่างหนึ่งมันต้องมีจุดที่ต้องใช้แน่นอน
เลือกใช้ลูกบล็อกให้เข้ากับสกรูไม่ยาก
จริง ๆ ก็ไม่ได้ยากอะไรขนาดนั้น จะขันสกรูสักตัวก็แค่หาลูกบล็อกที่มันเข้ากันได้ ตอนที่เลือกมาก็เอาขนาดที่มันใหญ่กว่าสกรูนิดหน่อย แต่อย่าให้มันหลวมเกินไปนะเพราะแบบนั้นก็ขันไม่ได้อยู่ดี ส่วนการเลือกมาแบบเล็กไปมันสวมเข้าสกรูไม่ได้อยู่แล้ว พอได้ขนาดลูกบล็อกที่เข้ากันก็ลงมือขันเข้า ขันออก ตามสะดวกได้เลย ส่วนยี่ห้อในการเลือกซื้อนั้นก็ตามสะดวกเช่นกัน สายช่างต้องทำได้นะ
บทสรุป
คนทำงานช่างจะขาดลูกบล็อกไม่ได้ แทบจะต้องมีทุกแบบเลยก็ว่าได้ หน้าที่หลักของสิ่งนี้คือการใช้ขันเข้า ขันคลาย ขันออก จะทำหน้าที่คล้ายไขควง คล้ายประแจ เป็นเครื่องมือช่างที่จำเป็น จะอู่เล็ก อู่ใหญ่ หรือเอาไว้ใช้เองก็ได้ตามสะดวกได้เลย ประเภทของลูกบล็อกหลัก ๆ จะมีอยู่ด้วยกัน 2 แบบคือ ประเภทลูกบล็อกแบบ Hand Socket ประเภทลูกบล็อกลม Impact Socket ความคงทนแข็งแรงก็ทนทั้งคู่ ส่วนจะใช้กับงานที่เป็นบล็อกไฟฟ้า อย่างหลักจะเหมาะกับงามมากกว่านะ มาถึงตรงนี้แล้วเชื่อว่าหลายคนคงจะเข้าใจกันแล้วว่ามันคืออะไร การใช้งานเบื้องต้นประมาณไหน ในส่วนของราคานั้นก็คงจะบอกให้เลยไม่ได้เพราะมันหลายราคา อยู่ที่แต่ละยี่ห้อ แต่ละขนาด และคุณภาพของวัสดุด้วย ใครที่สนใจงานสายช่างหรือเป็นช่างอยู่แล้วก็ตาม เมื่อเข้าใจเรื่องการใช้งานลูกบล็อกได้ดีแล้วต่อไปการหยิบจับไปใช้งานก็จะคล่องมือมากกว่าเดิมเสริมความเป็นมืออาชีพยิ่งขึ้น✪ล้อรถเข็นUSA™
